Mentale training is het systematisch aanleren van vaardigheden met als doel het verbeteren van de prestatie. Om op topniveau te kunnen presteren en om je op dat niveau te onderscheiden, is het belangrijk om te weten hoe je ervoor kunt zorgen dat je mentaal zo getraind bent, dat je het beste uit jezelf of een team kunt halen op het juiste moment. Dat je zelfcontrole heb tijdens het presteren. Wat voor doelen stel je jezelf? Wat doe je vlak voor een wedstrijd, belangrijke presentatie of auditie; ontspan je of pep je jezelf op? Hoe zorg je ervoor dat je je aandacht bij je taak houdt en niet afgeleid wordt door een tegenstander/concurrent, een jury of het feit dat je achter staat? Wat doe je om ervoor te zorgen dat je blijft vertrouwen in jezelf, ook na een slechte prestatie of een fout? Deze onderwerpen zijn niet alleen belangrijk op het gebied van sport, maar ook in het bedrijfsleven en de kunstsector. Een sporter kan technisch, tactisch en fysiek nog zo goed voorbereid zijn, op topniveau zitten, maar als hij of zij niet weet hoe mentaal bijvoorbeeld met wedstrijdspanning om te gaan, dan is er van dat topniveau niets terug te zien in een wedstrijd. Een manager kan de medewerkers die wat betreft karakter op hem of haar lijken goed motiveren en aansturen, maar hoe bereik je de medewerkers die anders in elkaar zitten? Hoe zorg je ervoor dat je een zo goed mogelijk functionerend team krijgt, waarin gebruik wordt gemaakt van elkaars verschillen in plaats van deze te veranderen bij elkaar. Een musicus of een danser kunnen tijdens repetities volledig opgaan in de muziek of de dans en een indrukwekkende performance neerzetten. Echter, wanneer ze hetzelfde moeten doen voor publiek of tijdens een auditie, raken ze zelfbewust, wordt het geforceerd en komt hun topniveau er op het juiste moment niet uit.

Individueel

Via NOC*NSF, een Olympisch Steunpunt, de trainer of coach, de huisarts of andere mensen in de omgeving van de sporter kan er doorverwezen worden naar een sportpsycholoog. Ook kunnen ouders of de sporter zelf op eigen initiatief contact opnemen met de praktijk. Hetzelfde geldt voor mensen uit het bedrijfsleven of musici en dansers. Zij kunnen zich op basis van een doorverwijzing melden, of op eigen initiatief contact opnemen voor een trainingstraject. Er vindt eerst een intake, een kennismakingsgesprek plaats. Tijdens dit gesprek wordt dieper ingegaan op de specifieke hulpvraag en op wat mentale training eventueel voor jou zou kunnen betekenen. Het is belangrijk dat je een klik ervaart met de desbetreffende sportpsycholoog. Na deze intake zit je nergens aan vast, je kunt de tijd nemen om te beslissen of je door wilt gaan met een traject mentale training. In een traject worden de volgende mentale vaardigheden getraind:
  • Doelen stellen (motivatie)
  • Ademhaling en ontspanning (omgaan met spanning)
  • Richten van aandacht (concentratie)
  • Mentaal voorstellen
  • Gedachtecontrole (zelfvertrouwen)

Teams

Het is ook mogelijk om in een groep of team, een mentaal trainingstraject te volgen. Bij deze groepsbijeenkomsten worden de mentale vaardigheden in de vorm van lessen aangereikt. Het zijn dezelfde vaardigheden als die in de individuele training worden gebruikt (voor de vaardigheden zie Individueel). In deze setting kunnen de vaardigheden ook gebruikt worden om te voorkomen dat er problemen ontstaan. Vaak worden ze uiteindelijk ook toegepast buiten de sport of het werk, bijvoorbeeld bij het maken van een proefwerk of het doen van rijexamen. De bijeenkomsten kunnen overal plaatsvinden (bij minimaal 12 deelnemers). Naast groepsbijeenkomsten om mentale vaardigheden te trainen, is het mogelijk om de nadruk tijdens groepsbijeenkomsten te leggen op teambuilding. Methodes die hiervoor gebruikt worden zijn de Myers-Briggs Type Indicator (MBTI) en het Structogram. Het is echter ook goed mogelijk om in overleg een andere inhoud te geven aan bijeenkomsten over teambuilding. Meer informatie over onder andere de MBTI en het Structogram is te vinden onder Cursusaanbod.
Scroll naar top